VLOG – VACATURE TEAM BOEDELS
28 januari 2022
BOETES IN DE KOOPOVEREENKOMST
11 februari 2022SAMENGESTELDE GEZINNEN (DEEL 4) - OVERLIJDEN VAN EEN EERDERE PARTNER (DEEL 2)
Komt een partner te overlijden, dan is er naast het verdriet (helaas) vaak een hoop te regelen op praktisch en financieel gebied. Als er na verloop van tijd een nieuwe partner in je leven komt, dan verandert alles weer, zeker als er één of meerdere kinderen bij betrokken zijn.
Inleiding
K
omt een partner te overlijden, dan is er naast het verdriet (helaas) vaak een hoop te regelen op praktisch en financieel gebied. Als er na verloop van tijd een nieuwe partner in je
leven komt, dan verandert alles weer, zeker als er één of meerdere kinderen bij betrokken zijn. Misschien brengt één van jullie kinderen mee uit een vorige relatie of hebben jullie allebei al kinderen. Wanneer je verder gaat met een partner die (ook) kinderen heeft, dan
word je een samengesteld gezin. Andere namen voor samengesteld gezin zijn onder andere: cadeau-gezin, stiefgezin, combinatiegezin, plusoudergezin, patchworkgezin, patchwork family of nieuw gezin.
De verhoudingen binnen een samengesteld gezin zijn vaak complex. De kinderen en de stiefouder moeten aan elkaar wennen en uit de nieuwe relatie kunnen ook nog kinderen geboren worden die deel uit gaan maken van het nieuwe gezin.
De situatie is steeds weer anders. Iedere vorm van 'patchwork family' brengt naast de emotie ook juridische keuzes met zich mee om te zorgen dat je de zaken goed voor elkaar regelt. Omdat de samenstelling, de dynamiek en de verwachtingen van gezin tot gezin verschillen, is het van groot belang goed te kijken naar wat er bij jóuw nieuwe gezin past. Iedere situatie heeft haar eigen valkuilen, aandachtspunten en mogelijkheden, wat advies op maat essentieel maakt.
Welke zaken kun je regelen, waar moet je aan denken en wat is er nog meer nog van belang? In deze blog kijken we naar de situatie waarin jouw eerdere relatie geëindigd is door het overlijden van jouw partner, jij en je nieuwe partner allebei kinderen hebben uit eerdere relatie(s) én:
1. jullie samen geen kinderen hebben; of
2. jullie samen wel kinderen hebben.
Is jouw partner overleden en heb jij kinderen uit die vorige relatie maar jouw partner niet én hebben jullie wel of geen kinderen samen, lees dan hier onze blog SAMENGESTELDE GEZINNEN - DEEL 3.
Jullie hebben allebei al kinderen en jullie hebben samen geen kinderen
J ij en je partner hebben allebei kinderen uit een eerdere relatie maar jullie hebben samen geen kinderen.
Samen verder, waar moet je aan denken?
Zijn jullie van plan om (eerst) te gaan samenwonen? Bedenk dan of je een samenlevingscontract wilt opstellen. Daarin leg je een aantal (financiële) afspraken vast ten aanzien van jullie samenwoning. Het aangaan van een samenlevingscontract kan daarnaast ook voordelen hebben voor de belasting en je (partner)pensioen. Ook kan een samenlevingscontract ervoor zorgen dat kinderen jou tezijnertijd niet zomaar opzij kunnen zetten. Gaan jullie trouwen of gaan jullie een geregistreerd partnerschap aan, dan is het van belang om na denken over huwelijkse- of partnerschapsvoorwaarden. Ook daarin leg je een afspraken vast zoals het delen van de huishoudkosten, het al dan niet verrekenen van
inkomsten en het afwikkelen van jullie huwelijks- of partnerschapsvermogen bij het einde van de relatie. Soms kan samenwonen of trouwen/registeren als partner gevolgen hebben voor de ontvangen partner- en/of kinderalimentatie die je ontvangt of moet betalen. Daarnaast word je door te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan doorgaans wettelijk verplicht om mee te betalen aan de verzorging, opvoeding en studie van de kinderen van je partner.
Hoe zit het met de nalatenschap van jouw partner en de ouder van jouw kinderen?
De kans is groot dat jouw kinderen de nalatenschap van je overleden partner (hun overleden ouder) nog niet hebben gekregen. Dat kan zijn omdat de kinderen nog te jong zijn, maar het kan ook aan de orde zijn indien jij en je (overleden) partner een testament hadden met
daarin de wettelijke regeling (de zogenaamde 'wettelijke verdeling') of een regeling daaraan gelijk. In dat geval heb jij een (geld)schuld aan de kinderen ter grootte van hun erfdeel in de nalatenschap van hun andere ouder. Mochten jij en je nieuwe partner gaan trouwen, een
partnerschap aangaan of gaan samenwonen, dan moet jij je schuld aan de kinderen bij voorrang aflossen. Dit is ook het geval als je je huis zou willen verkopen. Omdat deze (geld)schuld voortvloeit uit de nalatenschap van jouw overleden partner, kun je aan die verplichte aflossing niets meer veranderen door zelf een (nieuw) testament te maken. Als je ook nog eens (een hoge) rente verschuldigd bent over de erfdelen van de kinderen, dan kan het zomaar zijn dat je vermogen zelfs negatief is ook al merk je daar in de praktijk zelf niet
zoveel van.
Maar wat gebeurt er eigenlijk als jij of je partner komt te overlijden?
A
ls een van jullie overlijdt zonder testament.
Als jullie niet getrouwd zijn en ook geen geregistreerd partnerschap zijn aangegaan, dan erven jullie niet automatisch van elkaar. Komen jij of je partner te overlijden zonder testament, dan zijn jullie eigen kinderen jullie enige erfgenamen. Zijn jullie wel getrouwd of
geregistreerd als partner, dan delen jullie mee als erfgenaam in elkaars nalatenschap, samen met de eigen kinderen van de overledene. Volgens de wet worden jullie in dat geval eigenaar van de hele nalatenschap van de partner en krijgen de eigen kinderen een vordering op de andere partner ter grootte van hun erfdeel. Dit noemen we de wettelijke verdeling. Als je hiervan wilt afwijken, dan kun je bij de notaris een testament maken.
W
ilsrechten
Jouw kinderen kunnen door het overlijden van hun andere ouder wilsrechten hebben of krijgen. Door middel van die wilsrechten kunnen ze spullen van de inboedel (bijvoorbeeld meubels of sieraden) of zelfs het huis opeisen als jij trouwt of eerder overlijdt dan je nieuwe
partner. Lees hier meer over wilsrechten en waar je op moet letten.
Wat kunnen jullie regelen in jullie testamenten?
• In jullie testamenten kunnen jullie heel nauwkeurig jullie wensen vastleggen. Zo kunnen jullie ervoor zorgen dat de ander verzorgd achterblijft zonder dat de kinderen meteen hun erfenis kunnen opeisen. Willen jullie echter niet dat de langstlevende de mogelijkheid krijgt om de hele erfenis van de eerst-stervende op te maken zodat er niets meer voor de eigen kinderen overblijft, dan moet dat zorgvuldig worden vastgelegd in jullie testamenten. In testamenten kunnen jullie ook bepalen dat de kinderen van de ander een aandeel krijgen in de erfenis van de niet-ouder en op welke wijze. Mogen de kinderen van de andere partner wel erven maar willen jullie ook regelen dat als die
kinderen komen te overlijden, het restant van de erfenis alsnog naar de eigen kinderen gaat, dan kan dat door een meertrapsmaking op te nemen in het testament. Zo voorkom je ook dat je partner na jouw overlijden zijn of haar eigen kinderen voortrekt.
• Mocht je trouwens (een hoge) rente verschuldigd zijn over de erfdelen van jouw kinderen uit de nalatenschap van hun overleden ouder, dan kan het overigens zomaar zijn dat je niet zoveel of zelfs helemaal niets aan je nieuwe partner kunt nalaten. Mocht er na het uitbetalen van de vorderingen wel vermogen over zijn, dan kun je dat uiteraard wel met een langstlevende regeling aan je nieuwe partner nalaten. Wil je weten welke mogelijkheden er zijn voor een regeling voor je nieuwe partner? Wij denken graag met je mee.
• Hebben de kinderen van jouw nieuwe partner nog een andere ouder, dan kan in de testamenten bepaald worden dat de andere ouder van de kinderen nooit iets uit jullie erfenis krijgt en ook niet het beheer noch de vruchten (bijvoorbeeld rente of huurinkomsten) krijgt over de erfenis die jij (of jouw partner) aan de kinderen nalaat. Door een tweetrapsmaking en uitsluiting van het ouderlijk vruchtgenot op te nemen in de testamenten, kan aan deze wensen uitvoering worden gegeven.
• Mocht jij komen te overlijden als een of meerdere van jouw kinderen nog minderjarig (jonger dan 18 jaar) zijn, dan is er door het overlijden van hun andere ouder niet automatisch iemand belast met het ouderlijk gezag.
Sta je er alleen voor, dan is het extra belangrijk dat je een voogd benoemt voor het geval ook jij het ouderlijk gezag niet kunt uitoefenen. Is het contact met jouw kinderen goed, dan wil je nieuwe partner misschien wel tot voogd benoemd worden?
• Heeft de andere ouder van de kinderen van jouw partner (mede) het ouderlijk gezag over de kinderen van jouw partner, dan blijft, in geval van overlijden van jouw nieuwe partner, die andere ouder (de ex-partner van jouw nieuwe partner) in principe als enige met het ouderlijk gezag bevoegd. Je nieuwe partner zou ervoor kunnen kiezen om een voogd te benoemen voor het geval zijn of haar ex-partner het ouderlijk gezag niet kan uitoefenen, bijvoorbeeld door overlijden. Is het contact met jou (en jouw kinderen) goed, dan wil jij misschien wel tot voogd benoemd worden? Zijn de kinderen van een partner oud genoeg en is de relatie met de nieuwe partner goed, dan kan zelfs overwogen
worden om de oudere kinderen te benoemen tot voogd van de minderjarige kinderen en/of hen het beheer van de erfenis van de minderjarige(n) toe te vertrouwen.
• Door testamenten te maken kunnen jullie er ook voor zorgen dat alle kinderen gelijk worden behandeld als dat de bedoeling is. Uiteraard kunnen jullie er echter ook nog steeds voor kiezen om een langstlevende-testament te maken waarin jullie alleen jullie eigen kinderen betrekken, wellicht vanuit de gedachte dat jouw kinderen al van hun andere (overleden) ouder hebben geërfd en de kinderen van jouw partner nog zullen erven van hun andere ouder. Is er sprake van een groot leeftijdsverschil tussen de kinderen, dan kunnen jullie ook daarmee rekening houden in jullie testamenten.
Jullie hebben allebei al kinderen en jullie hebben samen ook kinderen
J ij en je partner hebben allebei kinderen uit een eerdere relatie en jullie hebben samen ook kinderen.
Waar moeten jullie op letten als jullie ook samen kinderen hebben? Deze situatie heeft overeenkomsten met de hiervoor omschreven situatie met name waar het gaat om de nalatenschap van een overleden ouder, samenwonen of een huwelijk/geregistreerd partnerschap. Waar het gaat om overlijden, zijn er wel een aantal verschillen en andere aandachtspunten.
Als een van jullie overlijdt zonder testament
Als jullie niet getrouwd zijn en ook geen geregistreerd partnerschap zijn aangegaan, dan erven jullie niet automatisch van elkaar. Komen jij of je partner te overlijden zonder testament, dan zijn jullie eigen kinderen jullie enige erfgenamen namelijk jullie kinderen uit de eerdere relatie én jullie gemeenschappelijke kinderen. Zijn jullie wel getrouwd of geregistreerd als partner, dan deel je als erfgenaam mee in elkaars nalatenschap, samen met de eigen kinderen (derhalve de 'voorkinderen' en de gemeenschappelijke kinderen) van de overledene. Volgens de wet wordt de langstlevende partner in dat geval eigenaar van de hele nalatenschap van de overleden partner en krijgen de (eigen) kinderen een vordering op de andere partner ter grootte van hun erfdeel. Dit noemen we de wettelijke verdeling. Als je hiervan af wilt wijken, dan kun je bij de notaris een testament maken.
W
ilsrechten
Jouw kinderen kunnen door het eerdere overlijden van hun andere ouder wilsrechten hebben of krijgen. Door middel van die wilsrechten kunnen ze spullen van de inboedel (bijvoorbeeld meubels of sieraden) of zelfs het huis opeisen als jij trouwt of eerder overlijdt dan je nieuwe partner. Lees hier meer over wilsrechten en waar je op moet letten.
Wat kunnen jullie regelen in jullie testamenten?
• In jullie testamenten kunnen jullie heel nauwkeurig jullie wensen vastleggen. Zo kun je allebei ervoor zorgen dat de ander verzorgd achterblijft zonder dat de kinderen meteen hun erfenis kunnen opeisen. Willen jullie echter niet dat de langstlevende de mogelijkheid krijgt om de hele erfenis van de eerst-stervende op te maken zodat er niets meer voor de eigen kinderen overblijft, dan moet dat zorgvuldig worden vastgelegd in jullie testamenten. In testamenten kunnen jullie ook bepalen dat de kinderen van de andere partner een aandeel krijgen in de erfenis van de niet-ouder en op welke wijze. Mogen de kinderen van de andere partner wel erven maar willen jullie ook regelen dat als die kinderen komen te overlijden, het restant van de erfenis alsnog naar de eigen kinderen gaat, dan kan dat door een meertrapsmaking op te nemen in het testament. Zo voorkom je ook dat je partner na jouw overlijden zijn of haar eigen kinderen voortrekt.
• Mocht je overigens (een hoge) rente verschuldigd zijn over de erfdelen van jouw (oudere) kinderen uit de nalatenschap van hun overleden ouder, dan kan het overigens zomaar zijn dat je in je testament niet zoveel of zelfs helemaal niets aan je nieuwe partner en jullie gemeenschappelijke kinderen kunt nalaten. Mocht er na het uitbetalen van de vorderingen wel vermogen over zijn, dan kun je dat uiteraard wel met een langstlevende regeling aan je nieuwe partner nalaten. Wil je weten welke mogelijkheden er zijn voor een regeling voor je nieuwe partner en jullie gemeenschappelijke kinderen? Wij denken graag met je mee.
• Hebben de kinderen van jouw nieuwe partner nog een andere ouder, dan kan in de testamenten bepaald worden dat de andere ouder van de kinderen nooit iets uit jullie erfenis krijgt en ook niet het beheer noch de vruchten (bijvoorbeeld rente of huurinkomsten) krijgt over de erfenis die jij (of jouw partner) aan de kinderen nalaat. Door een tweetrapsmaking en uitsluiting van het ouderlijk vruchtgenot op te nemen in de testamenten, kan aan deze wensen uitvoering worden gegeven.
• Mocht jij komen te overlijden als een of meerdere van jouw kinderen nog minderjarig (jonger dan 18 jaar) zijn, dan is er door het overlijden van hun andere ouder niet automatisch iemand belast met het ouderlijk gezag. Sta je er alleen voor, dan is het extra belangrijk dat je een voogd benoemt voor het geval ook jij het ouderlijk gezag niet kunt uitoefenen. Is het contact met jouw kinderen goed, dan wil je nieuwe partner misschien wel tot voogd benoemd worden? Zijn de kinderen van een partner oud genoeg en is de relatie met de nieuwe partner goed, dan kan zelfs overwogen worden om de oudere kinderen te benoemen tot voogd van de minderjarige kinderen en/of hen het beheer van de erfenis van de minderjarige(n) toe te vertrouwen.
• Heeft de andere ouder van de kinderen van jouw partner (mede) het ouderlijk gezag over de kinderen van jouw partner, dan blijft, in geval van overlijden van jouw nieuwe partner, die andere ouder (de ex-partner van jouw nieuwe partner) in principe als enige met het ouderlijk gezag bevoegd. Je nieuwe partner zou ervoor kunnen kiezen om een voogd te benoemen voor het geval zijn of haar ex-partner het ouderlijk gezag niet kan uitoefenen, bijvoorbeeld door overlijden. Is het contact met jou (en jouw kinderen) goed, dan wil jij misschien wel tot voogd benoemd worden?
• Door testamenten te maken kunnen jullie er ook voor zorgen dat alle kinderen gelijk worden behandeld als dat de bedoeling is. Uiteraard kun je er echter ook nog steeds voor kiezen om een langstlevende-testament te maken waarin alleen jullie eigen kinderen of zelfs alleen jullie gemeenschappelijke kinderen worden betrokken, wellicht vanuit de gedachte dat jouw kinderen al van hun andere (overleden) ouder hebben geërfd en de 'voor' kinderen van jouw nieuwe partner nog van hun andere ouder zullen erven. Is er sprake van een groot leeftijdsverschil tussen de kinderen, dan kunnen jullie daar ook rekening mee houden in jullie testamenten.
Maatwerk
N aast het bovenstaande is het belangrijk ook stil te staan bij de begunstiging van jullie pensioen, lijfrente en eventuele levensverzekeringen.
Uit het bovenstaande blijkt, dat er in de meeste gevallen best een aantal zaken is dat de aandacht behoeft. Het wettelijk systeem kan uitkomst bieden maar de ervaring leert dat, ook in geval van een samengesteld gezin, maatwerk de betere optie is.
Heb je vragen of wil je een keer komen praten voor advies dat afgestemd is op jouw persoonlijke situatie, neem dan gerust contact met mij op.
VRAGEN OF AFSPRAAK MAKEN?
Heb je vragen over dit onderwerp of wil je een afspraak maken met een van onze kandidaat-notarissen of juristen? Dan kun je bellen op 013 549 49 75 of mailen via pfr-entrada@dktnotarissen.nl
IK WIL GRAAG EEN OFFERTE
Wil je graag een indicatie van de kosten? Hieronder kun je een prijsindicatie opvragen. We brengen je zo spoedig mogelijk op de hoogte.
IK WIL GRAAG EEN AFSPRAAK
Wil je uitgebreider uitleg krijgen over dit onderwerp? Maak dan een afspraak, dan weet je binnen een paar dagen waar je aan toe bent.
