De 5%-regeling
21 maart 2025
Gevolgen meerinbreng (bij een huwelijk)
11 april 2025Wat als een verklaring van erfrecht of executele (nog) niet kan worden verstrekt en je
hebt wel informatie nodig?
Direct na het overlijden gaat de eerste aandacht uit naar het verzorgen van de uitvaart. Daarna dient de afwikkeling van de nalatenschap te worden opgepakt. Hoe eerder de afwikkeling wordt opgepakt, hoe beter.
Met een verklaring van erfrecht of executele, kan de executeur aan de slag.
Soms is het niet mogelijk om direct een verklaring van erfrecht af te geven. In deze blog leggen we uit waarom dat niet altijd mogelijk is en wat we in zo'n situatie wel kunnen doen.
Testament
A
llereerst is het van belang om te weten of de overledene een testament heeft gemaakt, of niet. Deze inzage kun je zelf doen bij het Centraal Testamenten Register. Een notaris kan dat ook voor je doen.
Uit deze inzage blijkt óf de overledene een testament heeft gemaakt en zo ja, welke notaris het (laatste) testament in zijn/haar bezit heeft.
Indien je niet beschikt over een afschrift van het (laatste) testament, kun je dit bij de betreffende notaris opvragen. Je krijgt een afschrift als je daarop recht hebt. Of je recht hebt op een afschrift is afhankelijk van de inhoud van het testament en zal worden beoordeeld door de notaris die het afschrift kan afgeven.
Erfgenamen/executeur
I ndien de overledene geen testament heeft gemaakt, zijn de erfgenamen van de overledene zijn/haar erfgenamen volgens de wet. Wie dit zijn, is afhankelijk van de persoonlijke situatie van de overledene. Zo is het van belang of de overledene bijvoorbeeld een partner en/of een of meer kinderen, of andere familieleden heeft achtergelaten. Afhankelijk van wie de erfgenamen zijn, zijn dit degenen die voor afwikkeling mogen zorgdragen.
Indien de overledene wel een testament heeft gemaakt, blijkt uit dit testament wie de erfgenamen zijn en wie voor de afwikkeling van de nalatenschap mag/mogen gaan zorgdragen. Indien in het testament een executeur is benoemd, is de executeur in beginsel degene die voor afwikkeling zorgdraagt namens de erfgenamen (mits de genoemde executeur deze benoeming aanvaardt).
Verklaring van erfrecht
E
en verklaring van erfrecht is een door een notaris opgestelde verklaring waarin wordt vastgesteld wie de erfgenamen van de overledene zijn, voor welke breukdelen zij erven én wie er bevoegd is om alles te kunnen regelen. Kortom: Een document waaruit blijkt wie voor de afwikkeling van de nalatenschap mag zorgdragen.
Met deze verklaring van erfrecht kan degene die bevoegd is om deze werkzaamheden te verrichten, zich legitimeren. Dit kunnen een of meerdere erfgenamen zijn of een executeur.
De eerste stap na het overlijden en de uitvaart is dus vaak het aanvragen van een verklaring van erfrecht.
LET OP: INFORMEER EERST OF JE WEL EEN VERKLARING VAN ERFRECHT NODIG HEBT.
Indien de nalatenschap bijvoorbeeld alleen uit (een) bankrekening(en) bestaat, heb je niet altijd een verklaring van erfrecht nodig. Dit is meestal afhankelijk van je situatie, van het banksaldo en van de voorwaarden van de bank. De betreffende bank kan je daarover dus informeren.
Is er een verklaring van erfrecht nodig, dan wordt hiervoor vaak een afspraak gemaakt met een notaris(kantoor) en volgt er een bespreking om de situatie en wensen door te nemen. Vervolgens kunnen de werkzaamheden worden opgestart en zullen de erfgenamen worden benaderd met de vraag of zij de nalatenschap al dan niet willen aanvaarden. De executeur zal worden gevraagd of hij/zij deze benoeming wil aanvaarden.
Indien er geen sprake is van een executeur, zijn de erfgenamen samen bevoegd tenzij aan één of meerdere erfgenamen een volmacht wordt gegeven. Indien een volmacht wordt gegeven, is deze gevolmachtigde bevoegd.
Na een eerste bespreking voor de verklaring van erfrecht, neemt het vaak - mede afhankelijk van de situatie - ongeveer 3 à 4 weken in beslag voordat de verklaring van erfrecht kan worden afgegeven.
Daarna kunnen de erfgenamen, danwel de gevolmachtigde(n) van de erfgenamen of een executeur aan de slag met de afwikkeling van de nalatenschap.
Verklaring van executele
D uurt de afgifte van een verklaring van erfrecht te lang omdat je bijvoorbeeld al informatie nodig hebt over de bankrekening(en) van de overledene, dan heb je in eerste instantie misschien ook genoeg aan een verklaring van executele.
In deze verklaring van executele staat alléén beschreven wie benoemd is tot executeur. Een executeur is de persoon die in het testament door de overledene wordt gevraagd om de erfenis te regelen.
Daarnaast staat vermeld dat deze executeur de benoeming heeft aanvaard én wat de bevoegdheden van deze executeur zijn.
Een verklaring van executele is meestal sneller geregeld dan een verklaring van erfrecht omdat je alleen maar een handtekening van de executeur nodig hebt en niet ook van alle erfgenamen. Met deze verklaring van executele kan de executeur dus sneller aan de slag en daardoor bijvoorbeeld ook eerder over de bankrekening(en) van de overledene beschikken. Echter vóórdat deze verklaring van executele kan worden afgegeven, dient de executeur bij de aanvaarding van zijn benoeming tot executeur óók te verklaren dat de nalatenschap ruimschoots toereikend is om alle schulden van de nalatenschap te voldoen. De bezittingen
van de overledene dienen dus voldoende te zijn om alle schulden van de overledene te voldoen. Als dat niet mogelijk is, dan kan er geen verklaring van executele worden afgegeven.
Het is mogelijk dat een executeur echter niet (volledig) op de hoogte s van de bezittingen en schulden van de overledene. In dat geval dient de executeur daarvoor eerst de benodigde informatie op te vragen.
Deze informatie krijgt hij door het laten zien van de verklaring van executele. Indien de executeur deze echter nog niet heeft, omdat de executeur bijvoorbeeld nog niet de ruimschoots toereikend verklaring kan afleggen, loopt de executeur dus vast. De executeur heeft informatie nodig maar krijgt deze niet omdat de verklaring van executele, het legitimatiebewijs voor de executeur, niet kan worden verstrekt. Vooruitlopend op de afgifte van een verklaring van erfrecht of verklaring van executele, kan dan aan de executeur een zogenaamde beperkte verklaring van executele worden afgegeven.
Beperkte verklaring van erfrecht (executele)
M et een beperkte verklaring van erfrecht (executele) kan de executeur informatie krijgen over bijvoorbeeld de saldi op de bankrekeningen van de overledene. Met deze beperkte verklaring van erfrecht kan de executeur (uitsluitend) informatie opvragen over de omvang en samenstelling van de nalatenschap. De executeur kan (nog) geen toegang krijgen tot de bankrekeningen en kan daarover dan ook nog niet beschikken. De rekeningen op naam van de overledene kunnen hiermee dus nog niet worden betaald.
Het afgeven van een beperkte verklaring van erfrecht leidt tot extra kosten omdat later nog een verklaring van erfrecht/executele nodig is.
Heb je naar aanleiding van het vorenstaande nog vragen of wil je meer informatie over dit onderwerp? Neem dan gerust contact met ons op.
Voor aanvullende informatie over de afwikkeling van een nalatenschap, verwijzen wij je graag naar diverse artikelen, bloggen en vloggen, vindbaar op de website van ons kantoor.
Ook op de website van de Nederlandse rechtspraak vind je informatie over de afwikkeling van een nalatenschap.
AUTEUR
Harriët van Casteren-Schepers
Harriët is paralegal en werkt op onze vestiging in Tilburg EnTrada en Udenhout. Heb je vragen over haar blog of wil je een afspraak over dit onderwerp maken? Dan kun je bellen op 013 549 49 22 of mailen naar nalatenschappen@dktnotarissen.nl
IK WIL GRAAG EEN AFSPRAAK
Wil je uitgebreider uitleg krijgen over dit onderwerp? Maak dan een afspraak, dan weet je binnen een paar dagen waar je aan toe bent.
