N

a een overlijden moeten erfgenamen een beslissing nemen omtrent de aanvaarding van de nalatenschap van de overledene. Een erfgenaam kan de nalatenschap zuiver aanvaarden, verwerpen of beneficiair aanvaarden. Als een erfgenaam kiest voor een zuivere aanvaarding dan is hij/zij (samen met de andere erfgenamen die zuiver hebben aanvaard) aansprakelijk voor eventuele schulden. Op het moment dat een erfgenaam de nalatenschap van de overledene beneficiair aanvaard is hij/zij in beginsel niet met zijn eigen vermogen aansprakelijk voor eventuele schulden. Zijn er onder de erfgenamen minderjarige kinderen, erfgenamen waarvan het vermogen onder bewind staat of erfgenamen die onder curatele staan dan moet meestal de nalatenschap beneficiair worden aanvaard. Dit omdat bovenstaande personen beschermd moeten worden tegen schulden.

Wat is beneficiaire aanvaarding?

B ij een beneficiaire aanvaarding is de erfgenaam in beginsel niet voor de schulden van de overledene aansprakelijk met zijn privévermogen. Als een erfgenaam beneficiair aanvaardt, betekent dit dat hij/zij verplicht is om de nalatenschap volgens bepaalde wettelijke regels af te wikkelen (vereffeningsprocedure).

D eze procedure begint bij de rechtbank. Een beneficiaire aanvaarding wordt ingeschreven bij de rechtbank (akte van beneficiaire aanvaarding). De erfgenaam moet een verklaring afleggen (eventueel via de notaris) bij de rechtbank van de laatste woonplaats van de overledene. De kosten (griffierechten) voor het afleggen van deze verklaring bedragen op dit moment € 155,00 (tarief 2024). Op het moment dat er meerdere erfgenamen zijn, kunnen de erfgenamen tegelijk de verklaringen laten inschrijven. De erfgenamen betalen dan slechts één keer de griffierechten.

L et op: een erfgenaam kan onbewust een nalatenschap door handelen zuiver aanvaarden. Een erfgenaam die nog geen keuze heeft uitgebracht en goederen van de overledene verkoopt, bezwaart of op een andere manier onttrekt, wordt gezien als een erfgenaam die de nalatenschap door handelen zuiver heeft aanvaard. Neem dus geen goederen mee uit de woning tot het moment dat de beneficiaire aanvaarding is ingeschreven bij de rechtbank.

N a de inschrijving van de verklaring in het boedelregister van de rechtbank zijn de erfgenamen bevoegd om de erfenis af te wikkelen. De erfgenamen zijn gezamenlijk vereffenaars van de nalatenschap. Uit praktisch oogpunt wordt vaak één van de erfgenamen als gevolmachtigde aangewezen om namens alle erfgenamen de vereffeningswerkzaamheden te verrichten.

Vereffening – ruimschoots toereikend verklaring

E rfgenamen dienen de nalatenschap te vereffenen behalve als de executeur of wettelijke vertegenwoordiger (namens de minderjarige, de onderbewindgestelde of de onder curatele gestelde) zegt dat er meer dan genoeg is om de schulden te voldoen. Dit wordt de “ruimschoots toereikend verklaring” genoemd. Tenslotte hoeft ingeval de wettelijke verdeling van toepassing is slechts te worden vereffend indien de echtgenoot van de overledene beneficiair heeft aanvaard.